Start
Redactie
Mijmeringen
Over de Beemster Bengel
Nieuwsarchief
Gastenboek
 
Bijzonder bezoek aan Roemenië
Een weekje bij Perla in de historische stad Brasov en omgeving

Middenbeemster, augustus 2011

Het heeft even geduurd voor ik mijn vakantieherinneringen aan mijn zeven daagse vakantie in Roemenië aan deze website kon toevertrouwen. De ervaringen van een bezoek aan een privé persoon waren zo anders en eigenlijk totaal niet vergelijkbaar met de busreis in groepsverband van 2010. Door het even te laten rusten zijn de belangrijke belevenissen van deze reis boven komen drijven en zal mijn reisverhaal wellicht ook voor geïnteresseerde bezoekers interessant genoeg zijn.
De aanleiding van deze reis was de vraag: "hoe leven de gewone mensen daar?" Je weet, dat Roemenië een erg arm land is, ontredderd achtergebleven na de val van dictator Ceaucescu en ondanks dat het in het Schengen verdrag is opgenomen en in 2014 ook met Euro's zal gaan betalen, is de achterstand nog lang niet ingehaald.
Vooral op het platteland heersen nog bijna Middeleeuwse toestanden. Maar in de steden zie je alleen druk verkeer en veel mensen die zelfbewust met een doel voor ogen hun weg gaan, en veel auto's... Je denkt dat elke stedeling wel een auto zal hebben. (Zie ook mijn reisverslag van 2010)

   
De rode stip is Brasov Werelderfgoederen in Roemenië
Toeristen worden gedurende de reis elke morgen in de bus gehesen en dan gaat het van het ene werelderfgoed, (waar je overigens in Roemenië over struikelt), naar het andere, tot je 's avonds weer voor een goed geoutilleerd en vaak modern ingericht hotel uitstapt.
Onze gids Perla, die overigens bijzonder haar best deed om ook een ander stukje van Roemenië te laten zien en met wie ik tijdens de busreis enkele gesprekken voerde, vertelde andere dingen. Hoe slecht eigenlijk de bevolking het heeft. Dat er grote werkloosheid heerst en dat de meeste burgers niet van hun salaris, pensioen of steun kunnen rondkomen.
   
Die gekke regering
Mensen, die die om steun aankloppen krijgen dan € 50 per maand. Gepensioneerden moeten het doen met € 150 in de maand. Perla probeert als masseuse aan de kost te komen en wordt als zelfstandige aangemerkt; zelfstandigen komen helemaal niet in aanmerking voor steun, maar ze krijgen wel een belastingaanslag over niet verdiend inkomen. Perla spreekt dan ook van 'Die gekke regering".

Na de reis in 2010 heb ik regelmatig met Perla contact gehouden en dat leidde er tenslotte toe, dat ik voor een weekje in Roemenië werd uitgenodigd om op een andere manier het leven daar te bekijken.
  Regeringsgebouw, v/h kasteel Ceaucescu
Dat wil zeggen: ik huurde Perla voor een week als privé gids in en zij zorgde er voor dat ik 'bed and breakfast' kreeg bij een lieve vriendin. Dankzij de gastvrijheid van beide vrouwen heb ik een kijkje gekregen in de keuken van de gewone stadsbevolking.
   
 

Deze individuele manier vakantie vieren is overigens veel kostbaarder dan in een bus of vliegtuig met een heel reisgezelschap.
In de eerste plaats al de ticket bij de KLM en taxivervoer vanaf het vliegveld naar Brasov, op 150 km afstand van Brasov. Er rijdt wel een trein, maar volgens Perla is dat nog veel duurder en vooral oncomfortabeler dan een taxi. Om mijn reisdoel te bereiken moest dus al behoorlijk in de buidel worden getast. Maar het werd een week vol verrassingen.

Dit was even ter inleiding en nu mijn verblijf in Roemenië, dat begon in de taxi van Boekarest naar Brasov door het berglandschap van de Karpaten met taxichauffeur Marian, een goede kennis van Perla.

Tijdens de georganiseerde busreis kregen we slechts een paar uurtjes de tijd om Brasov. De stad en zijn omgeving heeft toeristen veel interessants te bieden, maar we arriveerden er zo laat, dat het al meteen aanschuiven was voor het diner en de volgende ochtend al weer vroeg vertrekken.Door het vast verblijf in Brasov kreeg Perla dus ruimschoots de gelegenheid mij haar mooie oude stad vol historie en omgeving te laten zien.
Klik hier voor een site met meer informatie over de bezienswaardigheden van Brasov.

Brasov is dus een stad, waar heel wat historie is terug te vinden. De geschiedenis van de historische stad gaat terug tot de 13de eeuw, toen daar de Saksen domineerden. Dat hebben we als reisgezelschap dus helemaal gemist. Anders was het dus met het persoonlijke bezoek, dit jaar.

De oude stad van Brasov, één van de belangrijkste steden van Roemenië is omringd door een dikke vestingmuur met als middelpunt het prachtige stadhuis. Brasov heeft een gezellige oude binnenstad, waar op terrasjes koffie kan worden gedronken. In het district is zelfs een werelderfgoed gelegen, de vesting Prezmer.

 
Brasov ligt in een dal, omringd door de Karpaten. De televisietoren op een aangrenzende bergtop torent hoog boven de stad uit. Op deze berg heeft Ceaucescu heel wat beren uitgeroeid! Er zitten er nog wel een paar, maar die laten zich overdag niet zien. Toch gebeurt het nog wel eens, dat er mensen worden aangevallen.
Met de technicus van de tv-toren, een oude klasgenoot van Perla een tijdje bovenop de toren zitten praten. Hij vertelde dat hij per maand € 500 verdient en dat hij daarmee ondanks zijn vaste baan niet kan rond komen. De munteenheid is in Roemenië nog de 'lei' of 'rom' en 1 euro is 4 ron. Maar de prijzen van levensmiddelen, gas, electra en benzine liggen in verhouding veel hoger dan bij ons. Vaak 2 x zo hoog. Bijvoorbeeld een kilo suiker 2 euro en 1 liter benzine 1,25 euro per liter.
   
 
Rond de oude stad (die eertijds Kronstadt heette) loopt een grote dubbele (soms driedubbele) muur (8 meter hoog en 7 meter breed. Deze telde oorspronkelijk 28 torens, 8 bastions en 7 poorten. Met de bouw van de vesting werd begonnen in 1377. Eén van de torens is de jagerstoren. In die toren was nu een jachtmuseum gevestigd, waar de meest afgrijselijke souvenirs, vaak jachttaferelen
veelal uit hoorn gesneden.
  Eén van de belangrijkste poorten, de Catharinaspoort, heeft boven de ingang een plaquette met een afbeelding van een kroon met boomwortels, het symbool van Brasov.
Volgens de legende is daar in de 12 eeuw een veldslag geleverd, waarbij de koning struikelde over een boomstronk en met zijn paard in de rivier belandde, waar de stroming zijn kroon meevoerde. Rond de muur is ook een diepe gracht gegraven.
 

 

De restauratie van de muur is na de omwenteling zo goed en zo kwaad als dat kon, ter hand genomen. Deze stad heeft genoeg historische bijzonderheden om tot Werelderfgoed te worden uitgeroepen, ware het niet dat de restauratie niet volgens de maatstaven van de Unesco is uitgevoerd. Volgens mijn gids Perla is de muur nu te laag en er is teveel cement gebruikt.
   
 
 

Ondanks het ontbreken van de titel Werelderfgoed zijn de bewoners van Brasov toch blij, dat er toch restauratie heeft plaatsgevonden, anders was er niets van de historische bezienswaardigheid overgebleven. Een wereldberoemde tennisser, die met zijn sport veel geld had verdiend, nam de restauratie van de weversbastion in een hoger gelegen deel van de muur voor zijn rekening.

Deze oude vesting met gevechtstoren en woonvertrekken heeft een indrukwekkende houtentoegangsdeur.
Er is een plaquette dat herinnert aan de bouw van de vesting in 1522. In het hier gevestigd historisch museum staat ook een maquette van de oude stad, vervaardigd omstreeks 1900.

 
De tennisser verloochende echter zijn eigen gedrevenheid voor de sport niet en dit plein voor de vesting werd een groot tenniscomplex. Dit een gelukkige inwoner van Brasov, die een baantje heeft gevonden bij stadsonderhoud. Hij neemt alle paaltjes die overal in de stad staan met een kwast zwarte verf onderhanden. Zijn beloning per maand is zo om en nabij € 200: ( Roms 800) ,
   
 
De bewoners van Brasov zijn trots op hun
oude Zwarte Kerk, een historisch monument, dat in de 14de eeuw door Saksen werd gebouwd. Het is de grootste kerk tussen Wenen en Istanbul, beweren de Basovers. De kerk herbergt een groot orgel met bijna 4.000 pijpen en een enorme Oosterse tapijtenverzameling.
  In de orthodoxe kerken wordt alleen op zaterdag en zondag in de echt verbonden. De plechtigheid gebeurt staand. Er staan alleen voor minder valide mensen wat stoelen langs de zijkant van de kerk.
   
 
Weliswaar verraden de patriciërshuizen van weleer grote welstand, maar zijn thans aan de tand des tijds onderhevig. Ze zijn teruggegeven aan de eigenaars maar die hebben vaak geen geld om de panden op te knappen.   Zo'n groot huis wordt dan in appartementen opgesplitst en vaak wel aan acht bewoners verhuurd. Zo'n huis heeft vaak prachtige glas-in-lood ramen, maar die zijn helemaal kapot; leidingen met meters voor de huidige huurders worden buitenshuis aangelegd.
 
In de hoofdstraat van Brasov staat ook zo'n en grotendeels onbewoonbaar pand, dat om een restauratie schreeuwt.   In een hofje achter de voorname huizen staan hele kleine huisjes, vaak niet groter dan een tuinhuisje of caravan te huur.
 
Maar het kan ook anders: twee prachtig gerestaureerde panden ergens op een dorpspleintje.   Ouderen en veel werklozen zoeken elkaar in de parkjes op om er te klaverjassen, rummicuppen of schaken.
   
 
Ooievaars op nesten zie je overal in Roemenië   En dit is de grootste houtgesneden poort in het land, die vermeld zal worden in het Guinness Book of Records.
 
En dit is de grootste met houtsnijwerk versierde paal, ook bestemd voor vermelding in het Guinness Book of Records.   Bij bijna alle huizen langs de weg wordt brood verkocht en een speciale suikerzoete lekkernij, een dunne lap deeg, die om een rol wordt gevouwen, met suiker bestrooid en dan boven houtskool geroosterd.
 
   
  De vesting Prezmer Werelderfgoed
Een bezoek aan een op de Werelderfgoedlijst opgenomen vesting in Prezmer, die tot grote voldoening van de Unesco is gerestaureerd. De vesting staat in de onmiddellijke omgeving van Brasov en herbergt een grote Evangelische kerk. Rondom in de muur zijn vele woningen. Een deel daarvan is ingericht als museum met gereedschappen en meubilair uit lang vervlogen tijden. De tijd stond hier stil in de rust van dit stille binnenhof. Er waren toch maar heel weinig toeristen.!
   
Polenta
Het Roemeense nationale gerecht is de polenta. Het bestaat uit maïsmeel met smeltkaas en was vooral een armeluisgerecht. Niettemin wordt er hedentendage nog van gesmuld. Zelfs werd er een wedstrijd aan verbonden. Tijdens een dorpsfeest werd namelijk een poging gedaan de langste polenta in het Guinness Book of Recordsde opgenomen te krijgen.
Natuurlijk werd ik daarna uitgenodigd om dat gerecht eens te proeven in een Roemeens keukentje in Brasov. Polenta wordt opgediend met een salade. Het smaakte voortreffelijk, hoewel het voor elke dag wat eenzijdig voedsel is.
 
   
 
Werden tijdens de vakantie met het reisgezelschap voornamelijk kerken en kloosters bezocht: in de omgeving van Brasov zijn veel vestingen, waarvan er eerder in dit verslag al twee zijn genoemd.
  De derde vesting ligt in Rasnov, het vroegere Rosenau en stamt uit ongeveer de 14de eeuw, de kruisriddertijd dus. Je kunt nu de vesting boven op de berg bereiken met een tractortreintje. Omdat veel Roemenen tijdens een dagje uit ook niet zoveel kunnen uitgeven, maakten ze maar al te graag deel uit van een gezelschap, dat Perla ter plekke samenstelde uit de wachtenden voor de rit naar boven. Om als groep te gaan scheelde het namelijk veel roms. Ze kregen er geen spijt van, want Perla, als ervaren gids, vertelde veel over deze historische ple waar in ongeveer 1300 geleden een afgeslagen inval was afgeslagen. De kabouter in Middeleeuws costuum had daarover ook wel zijn zegje.
   
 
Openlucht Museum ook Werelderfgoed
Hier betrof het een bezoek aan het Nationaal Open Lucht Museum 'Astra' in Dumbrava Sibiului bij Sibiu, te vergelijken met ons Open Lucht Museum in Arnhem en het Zuiderzee Museum in Enkhuizen. Voor dit museum werd een prachtige plek uitgekozen rond een meer. Allerlei oude en krakkemikkige huisjes en gebouwen waar een handwerk werd uitgeoefend werden hier naar toegebracht en gerestaureerd. Bij deze werkzaamheden is ook een directeur van het Arnhemse museum betrokken geweest. Dat stond te lezen op een informatiezuil. Dit park is ook uitgeroepen tot Werelderfgoed.
 
Dit is een middeleeuwse wasserette, aangedreven door waterkracht.   Er staan diverse moderne beelden, zoals deze 'bus' van een Nederlandse kunstenaar!
 
Zigeunerpaleizen
Tijdens de reis met het gezelschap vorig jaar waren langs de weg diverse zigeunerpaleizen te zien. De daken van aluminium schitterden in de zon. Om kippenvel van te krijgen! Die paleizen waren omringd door haveloze hutjes, waarin de onderdanen van de koning der zigeuners woonden. De bus ging er zo snel langs, de het niet mogelijk was daarvan een foto te nemen. We kwamen aan de weet, dat in de buurt van de stad Sibiu ook zo'n paleis stond en daar namen we even een kijkje. Het verhaal is, dat de koning van dit paleis failliet is en gevlucht naar Amerika. Hoewel, het was in de stad een hele toer om deze plek met de auto te bereiken, zo vol hobbels en kuilen waren de straten er omheen. De bouw bleek nog niet voltooid en zal dat dan ook wel niet worden onder de huidige omstandigheden. Toch leuk om even iets dergelijks van dichtbij aanschouwd te hebben.
   
En hier eindigt dan mijn reisverslag van Roemenië in juni. Helaas is het land nog niet echt op de toeristische kaart gezet, hoewel het erg zijn best doet om toeristen aan te trekken. Het is wel de moeite waard om het eens te bekijken. Wie ook een bijzonder bezoek aan dit land wil brengen en een goede gids zoekt, kan contact opnemen met Perla.
E-mail dan naar: gyongyibernath@yahoo.com . (Ze spreekt overigens uitstekend Nederlands)
 

En toch vraag ik me af?
Als de mensen zo arm zijn, waarom dan zoveel auto's in de stad. Er is geen (meestal privé) parkeerplekje onbezet en Perla woont met twee volwassen kinderen in haar tweekamer appartementje in zo'n fantasieloze communistische flat. Voor haar deur ligt een zesbaansweg, alle zes éénrichting naar het centrum. De hele dag en tot diep in de nacht razen de auto's voorbij. Trams rijden er niet en de busregelingen zijn niet ideaal en worden door vrouwen vaak gemeden uit angst beroofd te worden door zigeuners. Wel rijden er duizenden taxi's rond en die zijn naar onze begrippen spotgoedkoop: van het ene naar het andere stadsdeel rijden kost 5-6 ron. Dat is, omgerekend in euro's, € 1,25. Maar ook dat is vaak te duur voor de gewone mens. De winkels zijn meestal grote hypermarkets (malls), vaak van Chinese of Turkse origine met heel goedkope spullen, waar toch nog naarstig naar koopjes wordt gespeurd, als er maar een beetje te besteden is.

Bibliotheek MuziekschoolCultuur en sport en vrijetijds besteding
Het culturele leven voor de bevolking lijkt zich op een zeer laag pitje te bevinden. Zo heb ik gehoord, dat er in Brasov met zijn 375.000 inwoners geen vrouwenverenigingen zijn en geen zangkoren (waar Beemster met zijn 8.500 inwoners er minstens 10 van telt) en de weinige culturele activiteiten (muziek en theater) zijn voornamelijk gericht op toeristen.
De muziekschool verzorgt alleen voor particulieren instrumentale lessen. Er is geen enkel initiatief om bijvoorbeeld een koor voor ouderen of jeugd op te starten. (Er is dus geen vraag naar?).
Wel zijn er sportscholen en een zwembad, maar als je amper geld hebt om van te eten, dan ligt dat ook buiten de mogelijkheden. Voor de jeugd, die veelal werkloos is, zijn er de disco's. Meisjes, die geen 'lei' (is vier eurocent) hebben om te spenderen, laten zich er fêteren en lopen dan gemakkelijk in de armen van loverboys, die in het buitenland wel een baantje voor ze weten. Als jongeren al een baantje weten te krijgen dan is dat tegen een verschrikkelijk lage beloning van 30 euro, waarvoor ze 7 dagen per week 14 uur moeten werken en vaak tot diep in de nacht. De werklozen en ouderen zitten dus in het park als de zon schijnt.

Ouderenzorg
Voor dementerende ouderen is helemaal geen opvang buiten de familiekring. Verzorgingshuizen waar ze verpleegd kunnen worden, zijn er niet. Alleen als het een rijke oude man of vrouw betreft met kinderen, die in het buitenland goed verdienen, worden er twee verzorgsters ingeschakeld, meestal oudere dames zo rond de 70 (die zijn niet zo duur!) Weliswaar verrichten ze vaak met moderne comfort toch heel zwaar werk, omdat ze 24 uur per dag in touw zijn, zoals hier de moeder van Perla. Perla zelf zorgt twee nachten per week er voor, dat haar moeder even naar haar eigen huis kan om eens goed te kunnen slapen.

Overigens moet ik wel zeggen, dat ik bovenstaande informatie tijdens mijn 7 daagse vakantie in Brasov verzamelde. Het kan voor iets beter gesitueerde bewoners van Brasov wel anders zijn dan de hier geschetste omstandigheden, maar daar heb ik helaas geen inzicht in gekregen. Volgens Perla hebben veel Roemenen na de val van Ceaucescu onroerend goed teruggekregen en of ze verkopen een gebouw in meerdere appartementen of ontvangen huur van de mensen, die al jaren in die panden woonden en geen eigen huis kunnen kopen.